Αν αγαπάτε τις πατάτες, υπάρχουν και καλά και άσχημα νέα. Η συχνή κατανάλωση τηγανητών πατατών συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2, σε σύγκριση με το ψήσιμο, το βράσιμο ή τον πουρέ.
Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο British Medical Journal, η κατανάλωση πατάτας τηγανητής τρεις φορές την εβδομάδα αυξάνει τις πιθανότητες εμφάνισης της νόσου κατά 20%, ενώ πέντε φορές την εβδομάδα ο κίνδυνος φτάνει το 27%. Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι πατάτες είναι η τρίτη πιο διαδεδομένη καλλιέργεια τροφίμων μετά το ρύζι και το σιτάρι. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, εννέα στους δέκα από τα εκτιμώμενα 5,8 εκατομμύρια άτομα με διαβήτη έχουν τη μορφή τύπου 2, η οποία σχετίζεται άμεσα με τον τρόπο ζωής και ιδιαίτερα με τη διατροφή.
Τα ευρήματα επιβεβαιώνουν ότι οι πατάτες από μόνες τους δεν αποτελούν κίνδυνο για την υγεία. Όμως, όταν τηγανίζονται και καταναλώνονται συχνά ως πατάτες τηγανητές, αυξάνεται σημαντικά η πιθανότητα διάγνωσης διαβήτη τύπου 2.
Τρόπος μαγειρέματος και εναλλακτικές επιλογές
Διεθνής ομάδα ερευνητών με επικεφαλής τον Seyed Mohammad Mousavi, ειδικό στη δημόσια υγεία στο Harvard University, εξέτασε τη σχέση μεταξύ κατανάλωσης πατάτας και κινδύνου διαβήτη τύπου 2. Τα συμπεράσματα βασίστηκαν σε ερωτηματολόγια που συμπλήρωσαν 205.000 επαγγελματίες υγείας στις ΗΠΑ κάθε τέσσερα χρόνια από το 1984 έως το 2021.
Όσοι έτρωγαν πατάτες τηγανητές τρεις φορές την εβδομάδα αύξαναν τον κίνδυνο διαβήτη κατά 20%, ενώ η αντίστοιχη συχνότητα για βραστές, ψητές ή σε πουρέ πατάτες αύξανε τον κίνδυνο μόλις κατά 5%. Η μελέτη εξηγεί πως ο υψηλός δείκτης γλυκαιμίας των πατατών, σε συνδυασμό με πιθανή απώλεια θρεπτικών συστατικών και κινδύνους που σχετίζονται με τον τρόπο μαγειρέματος, μπορεί να συμβάλλουν σε αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία.
Η αντικατάσταση των πατατών με δημητριακά ολικής άλεσης μειώνει τον κίνδυνο διαβήτη κατά 8%, ενώ αν τα δημητριακά αντικαταστήσουν συγκεκριμένα τις τηγανιτές πατάτες, η μείωση φτάνει το 19%.
Συμβουλές για πιο υγιεινή διατροφή
Η Kawther Hashem, λέκτορας στη δημόσια υγεία στο Queen Mary University of London, επισημαίνει: «Οι πατάτες μπορούν να είναι μέρος μιας ισορροπημένης διατροφής – αυτό που έχει σημασία είναι ο τρόπος παρασκευής τους. Βραστές, ψητές ή σε πουρέ είναι φυσικά χαμηλές σε λιπαρά και πλούσιες σε φυτικές ίνες, βιταμίνη C και κάλιο.»
«Όταν όμως τις μετατρέπουμε σε πατάτες τηγανιτές ή french fries, ειδικά σε μεγάλες ποσότητες και με αλάτι, γίνονται λιγότερο υγιεινές λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, αλάτι και θερμίδες – στοιχεία που συνδέονται περισσότερο με αύξηση βάρους και αυξημένο κίνδυνο διαβήτη τύπου 2». Ωστόσο, σύμφωνα με τη δημοσίευση, η αντικατάσταση οποιασδήποτε μορφής πατάτας με λευκό ρύζι οδηγεί σε αύξηση του κινδύνου διαβήτη τύπου 2.
Η Dr Hashem προσθέτει: «Η έρευνα ενισχύει το απλό μήνυμα: απολαύστε τις πατάτες – απλώς μην βασίζεστε στις τηγανητές ως κύρια επιλογή. Όποτε μπορείτε, προτιμήστε δημητριακά ολικής άλεσης όπως καστανό ρύζι, πλιγούρι σιταριού, ζυμαρικά ολικής άλεσης ή ακόμα και γλυκοπατάτα με τη φλούδα της – όλα πιο υγιεινά και προστατευτικά για την υγεία μακροπρόθεσμα.»
Περιορισμοί της έρευνας και επίσημες αντιδράσεις
Οι ερευνητές διευκρινίζουν ότι τα ευρήματα είναι παρατηρητικά και δεν αποδεικνύουν σχέση αιτίας-αποτελέσματος μεταξύ κατανάλωσης τηγανιτών πατατών και κινδύνου διαβήτη τύπου 2. Η Food Standards Agency και το Υπουργείο Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου αρνήθηκαν να σχολιάσουν τα αποτελέσματα της έρευνας.
Πηγή: The Guardian
