Μελέτη του UCL για την ψυχική υγεία και την ευημερία διαπιστώνει ότι οι άνθρωποι γενικά αισθάνονται χειρότερα τη νύχτα και τις Κυριακές. Τους πιστεύουμε!
Είχατε μια δύσκολη μέρα στη δουλειά; Το ραντεβού σας δεν πήγε όπως το περιμένατε; Μην ανησυχείτε, γιατί το πρωί τα πράγματα θα σας φαίνονται πάντα καλύτερα! Στην πιο ολοκληρωμένη μελέτη του είδους της, οι επιστήμονες που τη διεξήγαγαν διαπίστωσαν ότι, γενικά, η ψυχική μας διάθεση είναι καλύτερη το πρωί. Σύμφωνα με τα ευρήματα, οι άνθρωποι ξεκινάμε την ημέρα μας με την καλύτερη διάθεση, αλλά η ψυχολογία μας χειροτερεύει σταδιακά, φτάνοντας στο χαμηλότερο σημείο της περίπου τα μεσάνυχτα. Παράλληλα, διαπιστώθηκε ότι σημαντικό ρόλο παίζουν η ημέρα της εβδομάδας και η εποχή του χρόνου. Η ψυχική υγεία εμφανίζει μεγαλύτερες διακυμάνσεις τα Σαββατοκύριακα, ενώ κατά τη διάρκεια της εβδομάδας είναι πιο σταθερή. Αυτά είναι τα συμπεράσματα της μελέτης που διεξήχθη από το University College του Λονδίνου (UCL) και δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό BMJ Mental Health.
Πώς διεξήχθη η μελέτη
Η ψυχική υγεία και η ευημερία είναι δυναμικές καταστάσεις και μεταβάλλονται τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα. Παρόλα αυτά, λίγες μελέτες έχουν ερευνήσει τις μεταβολές αυτές μέσα στην ημέρα. Οι ερευνητές θέλησαν να διερευνήσουν αν η ώρα της ημέρας επηρεάζει την ψυχική υγεία, την ευτυχία, την ικανοποίηση από τη ζωή, την αίσθηση ότι η ζωή αξίζει, τον κόπο και τη μοναξιά που μπορεί να νιώθουμε. Επιπλέον, εξέτασαν αν αυτές οι διακυμάνσεις επηρεάζονται από την ημέρα της εβδομάδας, την εποχή ή το έτος.
Για να καταλήξει σε κάποιο συμπέρασμα, η ερευνητική ομάδα ανέλυσε δεδομένα από τη μελέτη UCL Covid-19 Social Study, η οποία ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2020. Οι συμμετέχοντες παρακολουθούνταν τακτικά μέχρι τον Νοέμβριο του 2021 και, στη συνέχεια, σε πιο αραιά διαστήματα έως τον Μάρτιο του 2022. Συνολικά, εξετάστηκαν σχεδόν 1 εκατομμύριο απαντήσεις από περίπου 50.000 ενήλικες.
Οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να απαντήσουν σε ερωτήσεις όπως:
• «Την περασμένη εβδομάδα, πόσο ευτυχισμένοι νιώσατε;»
• «Πόσο ικανοποιημένοι ήσασταν από τη ζωή σας;»
• «Σε ποιο βαθμό αισθανθήκατε ότι όσα κάνετε στη ζωή σας έχουν νόημα;»
Στη μελέτη, ελήφθησαν υπόψη παράγοντες όπως η ηλικία, η κατάσταση της υγείας και η επαγγελματική δραστηριότητα των συμμετεχόντων.
Τα βασικά ευρήματα
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η ευτυχία, η ικανοποίηση από τη ζωή και η αίσθηση νοήματος ήταν υψηλότερες τις Δευτέρες και τις Παρασκευές σε σύγκριση με τις Κυριακές. Επίσης, οι άνθρωποι ένιωθαν πιο ευτυχισμένοι τις Τρίτες. Ωστόσο, δεν βρέθηκαν ενδείξεις ότι η αίσθηση της μοναξιάς διαφοροποιείται μέσα στην εβδομάδα.
Παρατηρήθηκε, επίσης, σημαντική εποχική επίδραση στη διάθεση. Σε σύγκριση με τον χειμώνα, οι άνθρωποι είχαν χαμηλότερα επίπεδα άγχους, κατάθλιψης και μοναξιάς και υψηλότερα επίπεδα ευτυχίας και ικανοποίησης από τη ζωή τις υπόλοιπες τρεις εποχές. Το καλοκαίρι ήταν η περίοδος με τη συνολικά καλύτερη ψυχική υγεία. Ωστόσο, η εποχή δεν φάνηκε να επηρεάζει τις διακυμάνσεις στη διάθεση που συμβαίνουν μέσα στην ημέρα.
Τι σημαίνουν αυτά τα ευρήματα; Δεδομένου ότι πρόκειται για μια μελέτη παρατήρησης, οι ειδικοί δεν μπορούν να καταλήξουν σε οριστικά συμπεράσματα σχετικά με τα αίτια των διακυμάνσεων. Για παράδειγμα, η ώρα που οι συμμετέχοντες επέλεξαν να απαντήσουν στα ερωτηματολόγια μπορεί να επηρέασε τα αποτελέσματα. Επιπλέον, δεν υπήρχαν διαθέσιμα δεδομένα σχετικά με τους κύκλους ύπνου, το γεωγραφικό πλάτος ή τον καιρό που επικρατούσε κατά το διάστημα που οι συμμετέχοντες απαντούσαν, παράγοντες που θα μπορούσαν επίσης να έχουν παίξει ρόλο.
Μία πιθανή εξήγηση για τις αλλαγές στην ψυχική υγεία κατά τη διάρκεια της ημέρας είναι οι φυσιολογικές διεργασίες που ρυθμίζονται από το βιολογικό μας ρολόι. Για παράδειγμα, τα επίπεδα κορτιζόλης –ορμόνης που επηρεάζει τη διάθεση, τα κίνητρα και το αίσθημα φόβου– είναι υψηλότερα το πρωί και χαμηλότερα λίγο πριν τον ύπνο. Επιπλέον, η διαφορά στη διάθεση μεταξύ καθημερινών και Σαββατοκύριακων ενδέχεται να οφείλεται στη διαφορετική ρουτίνα μας. Οι δραστηριότητες του Σαββατοκύριακου διαφέρουν από εκείνες των καθημερινών, γεγονός που μπορεί να επηρεάζει την ψυχική μας κατάσταση.
«Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι, κατά μέσο όρο, η ψυχική υγεία και η ευεξία των ανθρώπων είναι καλύτερες το πρωί και χειροτερεύουν προς τα μεσάνυχτα. Παρόλα αυτά, δεν μπορούμε να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο το μοτίβο αυτό να οφείλεται στον χρόνο που οι συμμετέχοντες επέλεξαν να απαντήσουν στις ερωτήσεις», εξήγησε η Δρ FeifeiBu, από το Τμήμα Συμπεριφορικής Επιστήμης και Υγείας του UCL. «Αν αυτά τα αποτελέσματα επιβεβαιωθούν από άλλες μελέτες, θα μπορούσαν να έχουν σημαντικές πρακτικές εφαρμογές. Οι ερευνητές θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την ώρα της ημέρας όταν μελετούν την ψυχική υγεία, ενώ οι υπηρεσίες ψυχολογικής υποστήριξης θα μπορούσαν να προσαρμόσουν τις παρεχόμενες υπηρεσίες, ενισχύοντας τη διαθεσιμότητα υποστήριξης τις βραδινές ώρες».
Και ποιο είναι το συμπέρασμα για εμάς;
Αν νιώθετε πεσμένοι το βράδυ, θυμηθείτε ότι η διάθεσή σας πιθανότατα θα είναι καλύτερη το επόμενο πρωί. Το έλεγε άλλωστε και η Σκάρλετ Ο΄Χάρα στην κλασική ταινία «Όσα παίρνει ο άνεμος», Tomorrow is an other day. Αύριο είναι μια καινούρια μέρα. Έτσι, αν περνάτε δύσκολες στιγμές, μην ξεχνάτε πως, όπως και η μέρα, έτσι και η ψυχική μας κατάσταση αλλάζει – και πάντα υπάρχει η ευκαιρία για ένα πιο αισιόδοξο ξεκίνημα!
