Οι περισσότεροι δεν το αντιλαμβανόμαστε όσο έχουμε καλή ακοή. Όταν όμως αυτή η αίσθηση αρχίσει να φθίνει, τότε τα προβλήματα ξεκινούν αλυσιδωτά.
Η ακοή μας είναι ένας από τους πιο πολύτιμους αισθητηριακούς θησαυρούς που διαθέτουμε. Μας συνδέει με τους ανθρώπους γύρω μας, μας προειδοποιεί για πιθανούς κινδύνους και μας χαρίζει ποιότητα ζωής. Όπως μας υπενθυμίζει η ΗTeriDevine, Αναπληρώτρια Διευθύντρια Ένταξης και Απασχόλησης στον RNID, φιλανθρωπικό οργανισμό του Ηνωμένου Βασιλείου που ασχολείται με θέματα κώφωσης, βαρηκοΐας και εμβοών, η απώλεια ακοής μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την υγεία και την ψυχική μας ευεξία. Παράλληλα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά ότι πάνω από ένα δισεκατομμύριο νέοι παγκοσμίως κινδυνεύουν να υποστούν βλάβη στην ακοή τους λόγω ανθυγιεινών συνηθειών ακρόασης.
Ας δούμε λοιπόν γιατί είναι τόσο σημαντικό να προστατεύουμε την ακοή μας και πώς μπορούμε να το πετύχουμε στην καθημερινότητά μας.
Γιατί η ακοή είναι πολύτιμη
Η ακουστική μας λειτουργία είναι εξαιρετικά λεπτή: κάθε στάδιο, από την είσοδο του ήχου στο αυτί μέχρι την επεξεργασία του από τον εγκέφαλο, είναι κρίσιμο. Ακόμα και μικρή βλάβη στα κύτταρα του εσωτερικού αυτιού μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη απώλεια, καθώς αυτά τα κύτταρα δεν αναγεννώνται.
Η ακοή μας είναι σημαντική:
• Για την επικοινωνία – Μας βοηθά να κρατάμε ζωντανές τις σχέσεις μας.
• Για την ασφάλεια – Μας προειδοποιεί για αυτοκίνητα, σειρήνες, κινδύνους.
• Για την ποιότητα ζωής – Στηρίζει τη γνωστική λειτουργία, μειώνει την κοινωνική απομόνωση και ενισχύει τη διάθεση.
Θόρυβος: ο αόρατος εχθρός
Σύμφωνα με το RNID, η απώλεια ακοής που προκαλείται από τον θόρυβο είναι η δεύτερη πιο συχνή αιτία απώλειας ακοής στο Ηνωμένο Βασίλειο – αλλά και η πιο εύκολη να προληφθεί. Το πρόβλημα είναι ότι συχνά δεν αντιλαμβανόμαστε πόσο δυνατά είναι τα ερεθίσματα γύρω μας.
• Ένα μπλέντερ φτάνει περίπου τα 85 decibel. Αν βρισκόμαστε σε αυτό το επίπεδο για πάνω από 8 ώρες, μπορεί να προκληθεί μόνιμη βλάβη.
• Σε χώρους με 100 decibel (όπως μια συναυλία ή ένα κλαμπ), ο χρόνος ασφαλούς έκθεσης είναι λιγότερος από 15 λεπτά.
Αν μετά από μια συναυλία ή βραδινή έξοδο νιώθουμε βουητό στα αυτιά ή δυσκολία στην ακοή, είναι ξεκάθαρο σημάδι ότι έχουμε ήδη προκαλέσει μικρή αλλά μόνιμη ζημιά.
Πρακτικά tips για να προστατεύσουμε την ακοή μας
Αποφεύγουμε τους δυνατούς ήχους
• Χρησιμοποιούμε ωτοασπίδες ή ακουστικά με noise cancelling σε ταξίδια ή θορυβώδεις χώρους εργασίας.
• Κρατάμε τη μουσική στα ακουστικά κάτω από το 60% της μέγιστης έντασης.
• Κάνουμε συχνά διαλείμματα από χώρους με έντονους ήχους για να «ξεκουράζουμε» τα αυτιά μας.
Κρατάμε τα αυτιά στεγνά
• Στεγνώνουμε προσεκτικά τα αυτιά μετά το μπάνιο ή το κολύμπι.
• Χρησιμοποιούμε ειδικές σταγόνες αν έχουμε προδιάθεση σε ωτίτιδες, πάντα με τη συμβουλή του ΩΡΛ μας.
Λέμε «όχι» στον καπνό
• Το κάπνισμα και η παθητική έκθεση σε καπνό επηρεάζουν την κυκλοφορία του αίματος στο αυτί.
• Διακόπτοντας το κάπνισμα, έχουμε κέρδος όχι μόνο στην ακοή αλλά και στη γενική μας υγεία.
Τip: Αν δεν μπορούμε να μιλήσουμε σε κάποιον που βρίσκεται σε απόσταση δύο μέτρων χωρίς να φωνάζουμε, τότε το περιβάλλον είναι ήδη επικίνδυνα θορυβώδες!
Σημάδια που δεν πρέπει να αγνοούμε
Η έγκαιρη διάγνωση είναι το κλειδί. Σημάδια που μας προειδοποιούν για προβλήματα ακοής:
• Ανεβάζουμε τον ήχο στην τηλεόραση πιο δυνατά από ό,τι θα αρκούσε για τους υπόλοιπους στο δωμάτιο.
• Δυσκολευόμαστε να παρακολουθήσουμε τη συζήτηση όταν βρισκόμαστε σε εστιατόρια ή μπαρ.
• Συχνά ζητάμε από τους άλλους να επαναλάβουν αυτό που είπαν.
• Ακούμε βουητό (εμβοή).
Αν αναγνωρίζουμε κάποια από αυτά στον εαυτό μας, η επίσκεψη στον ωτορινολαρυγγολόγο είναι η καλύτερη επένδυση για το μέλλον μας!
Ακοή και υγεία του εγκεφάλου
Η απώλεια ακοής δεν επηρεάζει μόνο τα αυτιά μας. Έρευνες δείχνουν ότι μπορεί να διπλασιάσει τον κίνδυνο ψυχικών προβλημάτων και να αυξήσει τον κίνδυνο άνοιας έως και πέντε φορές. Μάλιστα, έρευνες έχουν βρει ότι χρήση ακουστικών βοηθημάτων, όταν χρειάζεται, φαίνεται να μειώνει τον κίνδυνο γνωστικής έκπτωσης, καθώς η καλή ακοή μας βοηθά να επικοινωνούμε και να σχετιζόμαστε με τους ανθρώπους γύρω μας, να προσλαμβάνουμε καλύτερα τα ερεθίσματα από το περιβάλλον και να μην κλεινόμαστε στον εαυτό μας.
