Στην Ευρώπη, το ποσοστό του καρκίνου της ουροδόχου κύστης είναι υψηλότερο από τον παγκόσμιο μέσο όρο και αφορά τόσο σε άντρες όσο και σε γυναίκες.
Παρότι δεν συγκαταλέγεται στους τύπους καρκίνου που «τραβούν» την προσοχή μας, σε παγκόσμια κλίμακα, ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης κατατάσσεται ως ο δέκατος συχνότερος καρκίνος, με περίπου 10 άνδρες και 3 γυναίκες στις 100.000 να διαγνωστούν με τη νόσο. Στην Ευρώπη, οι αριθμοί είναι ακόμη υψηλότεροι, καθώς επηρεάζει περίπου 20 άνδρες και 5 γυναίκες ανά 100.000 άτομα. Παρόλο που οι γυναίκες εμφανίζουν μικρότερη πιθανότητα ανάπτυξης της ασθένειας, συνήθως διαγιγνώσκονται σε πιο προχωρημένο στάδιο, με αποτέλεσμα να έχουν δυσμενέστερη πρόγνωση. Όσον αφορά στη θνησιμότητα, υπολογίζεται πως 3 άνδρες και 1 γυναίκα ανά 100.000 άτομα χάνουν τη ζωή τους από την ασθένεια.
Οι παράγοντες κινδύνου
Ο κυριότερος παράγοντας κινδύνου για την εμφάνιση καρκίνου της ουροδόχου κύστης είναι το κάπνισμα, το οποίο ευθύνεται για σχεδόν τις μισές περιπτώσεις. Επιπλέον, η καθημερινή έκθεση -συνήθως λόγω επαγγέλματος- σε χημικές ουσίες, όπως οι αρωματικές αμίνες, οι πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες και οι χλωριωμένοι υδρογονάνθρακες, συνδέεται με το 10% των περιστατικών. Άλλοι πιθανοί παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν την παρουσία αρσενικού στο πόσιμο νερό, τη χλωρίωση του νερού που οδηγεί σε υψηλά επίπεδα τριαλομεθανίου, τη διατροφή, την έκθεση σε ιοντίζουσα ακτινοβολία και τη μόλυνση από το παράσιτο σχιστοσωμίαση. Αν και το οικογενειακό ιστορικό μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο, η γενετική προδιάθεση από μόνη της δεν επαρκεί, καθώς συνήθως απαιτείται η συνδυασμένη δράση περιβαλλοντικών παραγόντων.
Τα συμπτώματα
Το πιο συχνό σύμπτωμα είναι η αιματουρία, δηλαδή η παρουσία αίματος στα ούρα. Αν το αίμα είναι ορατό στα ούρα, αυτό μπορεί να υποδηλώνει προχωρημένο στάδιο της νόσου. Αξίζει να σημειωθεί ότι η αιματουρία στον καρκίνο της ουροδόχου κύστης συνήθως δεν συνοδεύεται από πόνο. Γι’ αυτό, κάθε περίπτωση ανώδυνης αιματουρίας πρέπει να διερευνάται διεξοδικά.
Εκτός από την αιματουρία, κάποιοι ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν συμπτώματα από το κατώτερο ουροποιητικό σύστημα, όπως αυξημένη συχνότητα ούρησης, επιτακτική ανάγκη για ούρηση και σε ορισμένες περιπτώσεις, ακράτεια. Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να σχετίζονται και με άλλες ουρολογικές παθήσεις, ωστόσο ενδέχεται να υποδεικνύουν και μια πιο επιθετική μορφή του καρκίνου, γνωστή ως καρκίνωμα insitu (CIS).
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Όταν υπάρχουν συμπτώματα ύποπτα για καρκίνο της ουροδόχου κύστης, είναι απαραίτητη η άμεση επίσκεψη σε ουρολόγο. Η αρχική διαγνωστική προσέγγιση περιλαμβάνει τη λήψη ιατρικού ιστορικού και τη φυσική εξέταση. Στησυνέχεια, μπορεί να πραγματοποιηθούν οι ακόλουθεςεξετάσεις:
- Αξονική ουρογραφία ή υπέρηχος ουροδόχου κύστης, οι οποίες βοηθούν στον εντοπισμό όγκων στο ουροποιητικό σύστημα.
- Κυτταρολογική ανάλυση ούρων, που ελέγχει για την παρουσία καρκινικών κυττάρων στα ούρα.
- Κυστεοσκόπηση, μια εξέταση όπου ένας λεπτός σωλήνας με κάμερα εισάγεται μέσω της ουρήθρας στην ουροδόχο κύστη, επιτρέποντας στον γιατρό να ελέγξει το εσωτερικό της κύστης και, εάν χρειαστεί, να πάρει δείγμα ιστού για βιοψία.
Η βιοψία βοηθά επίσης στον καθορισμό του βάθους της διήθησης του καρκίνου στο τοίχωμα της ουροδόχου κύστης. Ανάλογα με το αν η κακοήθεια έχει διεισδύσει στο μυϊκό τοίχωμα, ο καρκίνος ταξινομείται σε μη-μυοδιηθητικό ή μυοδιηθητικό, γεγονός που καθορίζει τη θεραπευτική προσέγγιση.
Πώς αντιμετωπίζεται ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης;
Η θεραπεία εξαρτάται από το στάδιο της νόσου και τη γενική κατάσταση του ασθενούς. Οι βασικέςθεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν:
- Χειρουργική αφαίρεση του όγκου: Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο καρκίνος αφαιρείται μέσω διουρηθρικήςεκτομής του όγκου της κύστης (TURBT).
- Ενδοκυστική θεραπεία: Σε ορισμένους ασθενείς με επιφανειακό καρκίνο, μπορεί να χορηγηθούν ενδοκυστικές εγχύσεις φαρμάκων όπως η BCG ή η χημειοθεραπεία.
- Ριζική κυστεκτομή: Σε προχωρημένες περιπτώσεις, η πλήρης αφαίρεση της ουροδόχου κύστης μπορεί να είναι απαραίτητη.
- Χημειοθεραπεία και ανοσοθεραπεία: Χρησιμοποιούνται είτε προεγχειρητικά είτε σε προχωρημένα στάδια της νόσου.
Παρότι όλα τα παραπάνω δεν πρέπει να μας τρομάζουν, είναι σημαντικό να είμαστε ενημερωμένοι για σοβαρά θέματα υγείας. Η αποφυγή του καπνίσματος, η προσοχή στα συμπτώματα και η έγκαιρη επίσκεψη σε ουρολόγο είναι καθοριστικοί παράγοντες για την πρόληψη και την αποτελεσματική θεραπεία.
Με πληροφορίες από την Ελληνική Ουρολογική Εταιρεία
