Η ρετινόλη, γνωστή για την αποτελεσματικότητά της ενάντια σε ακμή και ρυτίδες, έχει αποκτήσει τη φήμη ενός ισχυρού αντιγηραντικού συστατικού στη φροντίδα της επιδερμίδας. Ωστόσο, επιμένει η φήμη ότι αυτή η μορφή της βιταμίνης Α μπορεί να λεπταίνει το δέρμα, κάνοντας ορισμένους να διστάζουν να τη χρησιμοποιήσουν. Συζητήσαμε με δερματολόγους για να μάθουμε τι ισχύει πραγματικά και αν υπάρχει λόγος ανησυχίας.
Η ιδέα ότι η ρετινόλη λεπταίνει το δέρμα φαίνεται πως προέρχεται από τις βραχυπρόθεσμες παρενέργειες που παρατηρούνται στην αρχή της χρήσης της. Κατά τη φάση προσαρμογής, γνωστή ως «ρετινοποίηση», ενδέχεται να εμφανιστεί ξεφλούδισμα, απολέπιση και αυξημένη ευαισθησία, δημιουργώντας την αίσθηση πιο λεπτού ή εύθραυστου δέρματος. Στην πραγματικότητα, όμως, η ρετινόλη δρα «παρασκηνιακά» προς όφελος του δέρματος. Η δερματολόγος Δρ. Pooja Rambhia από το UnionDerm εξηγεί: «Η ρετινόλη αυξάνει την κυτταρική ανανέωση και την απολέπιση, λειαίνοντας το στρώμα των νεκρών κυττάρων (stratum corneum). Αυτό δεν σημαίνει βλαβερή αραίωση του δέρματος — αντιθέτως».
Αξίζει να σημειωθεί πως η ρετινόλη δεν απολεπίζει με τον παραδοσιακό τρόπο. Ο δερματολόγος Δρ. David Johnson, συνιδρυτής της RedliteX, παρομοιάζει την απολέπιση με το σκούπισμα μιας βεράντας: «Απλώς αφαιρείτε νεκρά κύτταρα από την επιφάνεια — το αποτέλεσμα είναι προσωρινό». Η ρετινόλη, αντίθετα, δρα σε βάθος, επιταχύνοντας τη φυσική διαδικασία ανανέωσης των κυττάρων και ενισχύοντας την παραγωγή νέων κυττάρων και κολλαγόνου.
Πώς η ρετινόλη ενισχύει το κολλαγόνο
Το κολλαγόνο διαδραματίζει βασικό ρόλο στη σφριγηλότητα και υγεία της επιδερμίδας, λειτουργώντας ως «σκελετός» κάτω από την επιφάνεια. Σύμφωνα με τη Δρ. Rambhia, «δημιουργεί ένα πυκνό πλέγμα που προσφέρει σταθερότητα και τρισδιάστατη δομή στο δέρμα». Καθώς το κολλαγόνο μειώνεται φυσικά με την ηλικία, η ρετινόλη βοηθά στη διατήρησή του: «Διεγείρει τους ινοβλάστες να παράγουν νέο κολλαγόνο, διατηρώντας το πάχος και τη σφριγηλότητα του δέρματος».
Παρόλο που η ρετινόλη μπορεί αρχικά να προκαλέσει ξεφλούδισμα, μακροπρόθεσμα συμβάλλει στην ενίσχυση του πάχους του δέρματος.
Τι πραγματικά λεπταίνει το δέρμα;
Η γενετική παίζει σημαντικό ρόλο στο πάχος του δέρματος, αλλά υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν με τον χρόνο. Η δερματολόγος Δρ. Anetta Reszko εξηγεί: «Με την ηλικία χάνουμε περίπου 1% κολλαγόνου κάθε χρόνο, ενώ μειώνεται η ελαστικότητα, ο ρυθμός ανανέωσης των κυττάρων και τα επίπεδα λίπους κάτω από το δέρμα». Η πτώση των οιστρογόνων στις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια έως και 30% κολλαγόνου μέσα σε πέντε χρόνια.
Επιπλέον, οι σμηγματογόνοι αδένες παράγουν λιγότερο σμήγμα με αποτέλεσμα ξηρότερο και λιγότερο ελαστικό δέρμα. Παράλληλα μειώνονται οι αυξητικοί παράγοντες που βοηθούν στην αναγέννηση του δέρματος. Οι συνήθειες ζωής παίζουν επίσης ρόλο: «Η παρατεταμένη έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία λεπταίνει την επιδερμίδα και καταστρέφει το χόριο, ενώ το κάπνισμα και το χρόνιο στρες συμβάλλουν επίσης στη φθορά», προσθέτει η Reszko.
Η δράση της ρετινόλης στην ενίσχυση του δέρματος
Όταν εφαρμόζεται τοπικά, η ρετινόλη μετατρέπεται σε ρετινοϊκό οξύ, τη δραστική μορφή που χρησιμοποιούν τα κύτταρα για την ανανέωση. Σε υγιές δέρμα ο κύκλος αυτός διαρκεί περίπου 28 ημέρες, αλλά με συστηματική χρήση ρετινόλης μπορεί να μειωθεί στις 14-16 ημέρες.
Η δράση της ξεκινά από το εξωτερικό στρώμα (stratum corneum), όπου χαλαρώνει τους δεσμούς μεταξύ των νεκρών κυττάρων διευκολύνοντας την απομάκρυνσή τους. Κάτω από αυτό βρίσκεται η επιδερμίδα — στη βάση της οποίας η ρετινόλη επιταχύνει την παραγωγή νέων κυττάρων (κερατινοκύτταρα), τα οποία μετακινούνται προς τα πάνω ενισχύοντας τη δομή της επιδερμίδας. Η Rambhia σημειώνει: «Ομαλοποιεί τα μοτίβα κερατινοποίησης, βελτιώνει την ωρίμανση των κυττάρων και ενισχύει τη λειτουργία του φραγμού».
Με συστηματική χρήση, η επιδερμίδα γίνεται πιο λεία, δυνατή και ανθεκτική, ενώ αποκτά πιο ομοιόμορφο τόνο. Τα σημαντικότερα μακροπρόθεσμα οφέλη εμφανίζονται στο χόριο (μεσαίο στρώμα), όπου ενεργοποιούνται οι ινοβλάστες για παραγωγή κολλαγόνου και ελαστίνης — δομικών πρωτεϊνών που χαρίζουν αντοχή και ελαστικότητα.
Η Rambhia τονίζει ότι η ρετινόλη ενισχύει επίσης τη σύνδεση μεταξύ των στρωμάτων του δέρματος (dermal-epidermal junction), αυξάνοντας τις αγκυρωτικές ίνες που σταθεροποιούν τα επίπεδα μεταξύ τους. Έτσι το δέρμα λειτουργεί πιο αρμονικά και παραμένει υγιές: «Το παράδοξο είναι ότι ενώ αρχικά φαίνεται να λεπταίνει το εξωτερικό στρώμα μέσω απολέπισης, στην πραγματικότητα ενισχύει τα βαθύτερα ζωντανά στρώματα οδηγώντας σε πιο υγιές και ανθεκτικό δέρμα μακροπρόθεσμα».
Προτεινόμενα προϊόντα με ισχυρή δράση σε αντιγήρανση & ακμή
Αναζητώντας μια καλή επιλογή χωρίς συνταγή; Στην αγορά ξεχωρίζουν προϊόντα όπως:
Medik8 Crystal Retinal 20 (0,2% retinal): Ορός υψηλής αποτελεσματικότητας που συνδυάζει υαλουρονικό οξύ, γλυκερίνη και ισχυρή συγκέντρωση retinal για αντιμετώπιση ρυτίδων και βελτίωση υφής.
SkinCeuticals Retinol 1.0: Κρέμα νυκτός με μέγιστη συγκέντρωση (1%) retinol για εντυπωσιακά αποτελέσματα κατά των σημαδιών γήρανσης. Περιέχει καταπραϋντικά συστατικά για μείωση ερεθισμών.
SkinBetter Science AlphaRet Overnight Cream: Συνδυάζει retinoid με γαλακτικό & γλυκολικό οξύ για ήπια απολέπιση μαζί με πεπτίδια και βιταμίνες C+E για θρέψη — κατάλληλο ακόμα και για ξηρές επιδερμίδες.
Youth To The People Retinal + Niacinamide Youth Serum: Ελαφρύ serum με .15% retinal, νιασιναμίδη & κεραμίδια για βελτίωση υφής & τόνωσης του φραγμού.
A313 cream: Γαλλικής προέλευσης κρέμα με .12% retinol — αγαπημένη όσων προτιμούν πιο συμπυκνωμένες φόρμουλες (ιδανικά ξεκινήστε με μικρή ποσότητα).
La Roche-Posay Effaclar Adapalene Gel (0,1% retinoid): Θεραπεία ακμής χωρίς συνταγή με adapalene — δρα αποτελεσματικά τόσο κατά της ακμής όσο & στα σημάδια γήρανσης.
Avene Retrinal 0.1 Intensive Cream: Περιέχει .1% retinaldehyde, τον ταχύτερης δράσης OTC retinoid — προσφέρει λάμψη & λείανση ακόμα και σε ευαίσθητες επιδερμίδες.
Differin Adapalene Gel (0.1%): Ιδιαίτερα γνωστό προϊόν με ήπια αλλά αποτελεσματική δράση για καθημερινή χρήση — κατάλληλο ακόμα & για ευαίσθητο πρόσωπο.
Naturium Retinaldehyde Cream Serum: Οικονομική επιλογή με sustained-release retinal (.1%) — ιδανικό για όσους αναζητούν λάμψη & βελτίωση υφής χωρίς υπερβολικό κόστος.
Allies of Skin Retinal & Peptides Repair Night Cream: Συνδυάζει retinal με πεπτίδια & αντιοξειδωτικά προσφέροντας βαθιά αναδόμηση χωρίς ερεθισμό — ιδανικό για όσους έχουν ευαίσθητη επιδερμίδα αλλά θέλουν ισχυρή δράση.
Διαβάστε πάντα τις οδηγίες χρήσης κάθε προϊόντος πριν ξεκινήσετε εφαρμογή ισχυρών συστατικών όπως τα retinoids!
Πηγή: Huffpost
