Ή μήπως πρόκειται για ένα trend που δεν υπάρχει λόγος να του δώσουμε σημασία;

Στα social media, και βασικά στο TikTok, κάθε τόσο εμφανίζεται ένα νέο «σύνδρομο» ή μια καινούρια «διάγνωση» που υπόσχεται να εξηγήσει όλα μας τα προβλήματα. Ωραίο θα ήταν να μπορεί να συμβεί αυτό, αλλά ωραίο θα ήταν επίσης να εξασκήσουμε την κριτική μας ματιά σε όλα αυτά τα trends!

Το τελευταίο viral παράδειγμα είναι το λεγόμενο “cortisol face” – ένας όρος που, σύμφωνα με χρήστες της πλατφόρμας, περιγράφει ένα πιο «στρογγυλεμένο» ή πρησμένο πρόσωπο, αποτέλεσμα (;) αυξημένων επιπέδων κορτιζόλης, της γνωστής ορμόνης του στρες. Βίντεο με τίτλους όπως «σημάδια ότι έχεις cortisol face« ή «πώς αλλάζει το πρόσωπό σου όταν πέφτει η κορτιζόλη» συγκεντρώνουν εκατομμύρια views. Σχεδόν πάντα δείχνουν κάποιον/α “πριν και μετά”: ένα πιο στρογγυλό πρόσωπο που γίνεται απότομα πιο γωνιώδες, συνήθως μετά από κάποιο γρήγορο fix, όπως βύθισμα σε νερό με παγάκια, εφαρμογή jade roller ή σκόνες «θαυματουργών» ροφημάτων. Είναι τα πράγματα τόσο απλά, αλήθεια; Προφανώς όχι και προφανώς χρειάζεται πολλή προσοχή και εκλογίκευση.

Τι είναι πραγματικά το “cortisol face”;

Ας ξεκινήσουμε από λίγη βιολογία: η κορτιζόλη είναι η ορμόνη που παράγει το σώμα μας ως απάντηση στο στρες. Παίζει κρίσιμο ρόλο σε δεκάδες λειτουργίες του οργανισμού, από τον μεταβολισμό και την ενέργεια μέχρι τον ύπνο και την καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού.«Ο όρος «πρόσωπο κορτιζόλης» αναφέρεται στις φυσικές αλλαγές στο πρόσωπο που μπορεί να προκύψουν λόγω παρατεταμένων αυξημένων επιπέδων κορτιζόλης στον οργανισμό», εξηγεί ο Δρ. Todd Dorfman, MD, Διευθύνων Ιατρός της Rebalance Health και ειδικός στη διαχείριση ορμονών. «Αυτές οι αλλαγές συχνά περιλαμβάνουν αυξημένες αποθέσεις λίπους γύρω από το πρόσωπο, δίνοντάς του μια πιο στρογγυλή ή πιο πρησμένη εμφάνιση, που μερικές φορές αναφέρεται ως πρόσωπο φεγγαριού». Σε σοβαρές περιπτώσεις αυτή η εικόνα μπορεί να σχετίζεται με το σύνδρομο Cushing, μια σπάνια ενδοκρινολογική πάθηση – αλλά δεν είναι της παρούσης.

Αναφορικά με το «πρόσωπο κορτιζόλης», αυτό θα μπορούσε να προκύψει ως αποτέλεσμα χρόνιου στρες που έχει οδηγήσει σε παρατεταμένα, αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης, αλλά δεν θα εμφανιζόταν μόνο ως πρήξιμο. «Η υπερβολική κορτιζόλη μπορεί να διεγείρει την αυξημένη παραγωγή σμήγματος, να επιδεινώσει τη φλεγμονή και να επιταχύνει την αποικοδόμηση του κολλαγόνου, οδηγώντας σε δερματολογικά προβλήματα όπως ακμή, ερύθημα και χαλάρωση του δέρματος», σημειώνει ο γιατρός. Επιπλέον, η χρόνια αυξημένη κορτιζόλη, δεν επηρεάζει μόνο το δέρμα. «Επιδρά γενικά στην ευεξία μας, επηρεάζοντας τον ύπνο, την ερωτική διάθεση, τα επίπεδα ενέργειας, το άγχος, τη γνωστική λειτουργία και πολλά άλλα», προσθέτει ο γιατρός.

Ωστόσο, όπως σημειώνει η κλινική διατροφολόγος Jess Sepel, η καθημερινή πίεση και το στρες της δουλειάς δεν αρκούν για να προκαλέσουν τόσο έντονες αλλαγές. «Είναι απίθανο το απλό καθημερινό στρες να ανεβάσει τα επίπεδα κορτιζόλης σε τέτοιο βαθμό ώστε να δημιουργήσει ορατό πρήξιμο στο πρόσωπο», τονίζει.

Γιατί λοιπόν βλέπουμε πρήξιμο στο πρόσωπο;

Οι ειδικοί εξηγούν ότι υπάρχουν πολλοί και πιο συνηθισμένοι λόγοι:

• Διατροφή: Τροφές πλούσιες σε αλάτι προκαλούν κατακράτηση υγρών.
• Κατανάλωση αλκοόλ: Ομοίως οδηγεί σε κατακράτηση υγρών και πρηξίματα.
• Έλλειψη ύπνου: Οδηγεί σε φουσκώματα, ιδιαίτερα γύρω από τα μάτια.
• Ορμονικές μεταβολές: Για παράδειγμα κατά την περίοδο ή στη φάση της εμμηνόπαυσης.
• Αλλεργίες ή φλεγμονές: Επίσης μπορεί να συμβάλουν στο πρήξιμο στο πρόσωπο γενικά ή σε οιδήματα κάτω από τα μάτια.

Με άλλα λόγια, το “cortisol face” δεν αποτελεί ιατρική διάγνωση. Είναι ένας catchy όρος του TikTok που συνδυάζει αληθινά στοιχεία (ρόλος κορτιζόλης) με υπεραπλουστεύσεις!

Πρέπει να ανησυχούμε;

Για τους περισσότερους από εμάς, η απάντηση είναι όχι. Το σώμα μας διαθέτει τους απαραίτητους μηχανισμούς για να ρυθμίζει την κορτιζόλη, ακόμη και όταν αγχωνόμαστε. Αν όμως υπάρχουν επίμονα συμπτώματα (έντονο πρήξιμο, ανεξήγητη αύξηση βάρους, ακραία κόπωση), τότε μόνο ένας γιατρός μπορεί να δώσει σαφείς απαντήσεις. Το χειρότερο που μπορούμε να κάνουμε; Να αγχωνόμαστε για… το άγχος μας, βλέποντας βίντεο που υπόσχονται «διάγνωση» με ένα βλέμμα στον καθρέφτη.

Πώς μπορούμε να μειώσουμε το πρήξιμο στο πρόσωπο με φυσικούς τρόπους

Παρότι το «cortisol face» είναι κάτι που μάλλον αξίζει να περιοριστεί στα βιντεάκια των social, το πρήξιμο στο πρόσωπο μπορεί να είναι μια καθημερινή κατάσταση για πολλές από εμάς. Πώς θα μπορούσαμε να το μειώσουμε;

• Κίνηση: Καθημερινή άσκηση, κολύμπι, περπάτημα ή ό,τι μας ευχαριστεί.
• Ύπνος: Προτεραιότητα στην ξεκούραση.
• Ρουτίνα αυτοφροντίδας: Μασάζ προσώπου, μάσκες ή μια απλή χαλαρωτική ιεροτελεστία skincare.
• Διατροφή: Περιορίζουμε αλάτι και αλκοόλ, αυξάνουμε την ενυδάτωση με νερό και αφεψήματα.
• Τεχνικές χαλάρωσης: Διαλογισμός, αναπνοές, γιόγκα.

Κι αφού το άγχος σχετίζεται με την κορτιζόλη ας κρατήσουμε στο νου μας ότι το “cortisol face” δεν είναι ιατρική διάγνωση, αλλά ένα trend που παίζει με τον φόβο και την ανασφάλεια. Ναι, η κορτιζόλη επηρεάζει το σώμα μας, αλλά οι απλές αλλαγές που βλέπουμε καθημερινά στον καθρέφτη σπάνια σχετίζονται με ορμονικές ανισορροπίες. Πριν πιστέψουμε σε ακόμα μια viral “αλήθεια”, ας θυμόμαστε ότι λίγη αυτοφροντίδα και λιγότερη έκθεση σε παραπλανητικό περιεχόμενο κάνουν πολύ περισσότερα για την υγεία μας απ’ ό,τι ένα βίντεο 30 δευτερολέπτων!