Καθώς παρέδιδε διάλεξη για τη συμπεριφορά των ζώων, ο Kaan Kerman, διδάσκων στο Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Bilkent στην Τουρκία, παρατήρησε ένα μοτίβο: οι ιδιοκτήτες σκύλων ερμηνεύουν με σιγουριά τη συμπεριφορά των κατοικιδίων τους, αλλά οι ιδιοκτήτες γατών δηλώνουν συχνά μπερδεμένοι. Οι γάτες έχουν μελετηθεί λιγότερο από τους σκύλους, εν μέρει επειδή προτιμούν να μένουν στο σπίτι.
«Αν θέλετε να φέρετε γάτες στο εργαστήριο», σχολιάζει ο Δρ. Kerman, «καλή τύχη». Όταν αυτός και οι συνεργάτες του ζήτησαν από ιδιοκτήτες γατών άδεια να βιντεοσκοπήσουν στα σπίτια τους, η ανταπόκριση ήταν ενθουσιώδης. «Αρκεί να μας δώσετε κάποιες απαντήσεις για τις γάτες μας», ήταν μια συχνή απάντηση. Ωστόσο, τα ευρήματα της έρευνας ίσως δεν αρέσουν σε όλους τους άνδρες που φροντίζουν γάτες.
Οι γάτες μιλούν περισσότερο στους άνδρες φροντιστές
Σε μελέτη που δημοσιεύθηκε αυτόν τον μήνα στο περιοδικό Ethology, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι γάτες νιαουρίζουν πιο συχνά όταν υποδέχονται άνδρες φροντιστές. Η ομάδα υπέθεσε ότι οι άνδρες «χρειάζονται πιο ξεκάθαρες φωνητικές ενδείξεις για να παρατηρήσουν και να ανταποκριθούν στις ανάγκες των γατών τους». Με άλλα λόγια, οι επιστήμονες υποστηρίζουν πως πολλές γάτες έχουν καταλήξει ότι οι άνδρες δεν ακούν πάντα, και προσαρμόζουν ανάλογα τη συμπεριφορά τους.
Εθελοντές που δήλωσαν κύριοι φροντιστές των γατών τους κλήθηκαν να φορέσουν μια διακριτική κάμερα και να καταγράψουν τα πρώτα λεπτά της επιστροφής τους στο σπίτι, συμπεριφερόμενοι όσο πιο φυσικά γίνεται. Οι ερευνητές ανέλυσαν τα πρώτα 100 δευτερόλεπτα βίντεο από 31 εθελοντές, εστιάζοντας στην πρώτη γάτα που πλησίαζε τον φροντιστή σε νοικοκυριά με περισσότερες από μία γάτες.
Σε όλες τις δημογραφικές μεταβλητές — συμπεριλαμβανομένου του φύλου και της ηλικίας της γάτας, της ράτσας και του αριθμού των ζώων στο σπίτι — μόνο ένας παράγοντας συνδέθηκε με τη συχνότητα των νιαουρισμάτων: το βιολογικό φύλο του φροντιστή. Κατά μέσο όρο, οι γάτες παρήγαγαν 4,3 νιαουρίσματα στο παράθυρο των 100 δευτερολέπτων όταν υποδέχονταν άνδρες και 1,8 όταν επρόκειτο για γυναίκες. (Οι ερευνητές κατέγραψαν επίσης άλλους ήχους όπως τριλλίσματα, τιτιβίσματα, γρυλίσματα ή γουργουρητά.)
Διαφορές στην επικοινωνία ανδρών και γυναικών με τις γάτες
Οι επιστήμονες υποπτεύονται ότι η διαφορά αυτή αντικατοπτρίζει διαφορετικά στιλ επικοινωνίας. Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι οι γυναίκες φροντίστριες μιλούν περισσότερο στις γάτες τους και πιθανόν να ερμηνεύουν καλύτερα τα φωνητικά σήματα των ζώων σε σχέση με τους άνδρες.
Ο Jonathan Losos, εξελικτικός βιολόγος στο Pανεπιστήμιο Washington στο St. Louis και συγγραφέας του βιβλίου «The Cat’s Meow», θεωρεί την υπόθεση εύλογη, αρκεί να αποκλειστούν άλλες εξηγήσεις. «Οι συγγραφείς προτείνουν ότι εμείς οι άνδρες αγνοούμε τις γάτες και χρειάζονται περισσότερα νιαουρίσματα για να τραβήξουν την προσοχή μας», σχολιάζει. «Μπορεί να ισχύει».
Ωστόσο, σημειώνει ότι το δείγμα είναι μικρό και υπάρχουν εναλλακτικές εξηγήσεις. «Οφείλεται αυτό εγγενώς σε διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών ή σχετίζεται με τη διαδικασία του πειράματος; Μήπως οι άνδρες και γυναίκες ακολουθούν διαφορετικά τις οδηγίες;» διερωτάται.
Η Mikel Delgado, ειδικός στη συμπεριφορά των γατών και ανώτερη ερευνήτρια στο Purdue University, είναι πιο επιφυλακτική. «Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στην ερμηνεία αυτού ως σαφές εύρημα που ισχύει για όλες τις γάτες», τονίζει. Επιπλέον, η μελέτη δεν έλαβε υπόψη παράγοντες όπως το πόση ώρα είχε μείνει μόνη η γάτα ή αν ήταν πεινασμένη. Επίσης, αν και ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να συμπεριφέρονται φυσικά, δεν καταγράφηκε πόσο μιλούσαν στους φίλους τους κατά τη διάρκεια του βίντεο — κάτι που επηρεάζει επίσης το πόσο νιαουρίζουν οι γάτες.
Ο ρόλος της κουλτούρας στη συμπεριφορά των κατοικιδίων
Ο Δρ. Kerman και οι συνεργάτες του παραδέχονται ότι πολιτισμικοί παράγοντες μπορεί να επηρέασαν τα ευρήματα, καθώς όλοι οι συμμετέχοντες ζούσαν στην Τουρκία. Πρόσφατη έρευνα έχει δείξει πως η επικοινωνία ανθρώπων-γατών διαφέρει μεταξύ πολιτισμών. Στην Τουρκία, όπως λένε οι ίδιοι, οι άνδρες συνηθίζουν να έχουν λιγότερη λεκτική αλληλεπίδραση στο σπίτι, κάτι που ίσως αναγκάζει τις γάτες να νιαουρίζουν πιο έντονα για να λάβουν ανταπόκριση.
«Ένα από τα πράγματα που πραγματικά θα ήθελα», λέει ο Δρ. Kerman, «είναι να επαναλάβω αυτή τη μελέτη σε άλλα μέρη του κόσμου». Τέτοιου είδους έρευνες είναι σημαντικές για την ευημερία των ζώων γενικά, προσθέτει, καθώς οι γάτες είναι «πολύ καλές στο να κρύβουν τα προβλήματά τους». Όσο καλύτερα κατανοούν οι άνθρωποι τι προσπαθούν να επικοινωνήσουν οι γάτες τους, τόσο καλύτερα μπορούν να τις φροντίσουν.
«Αν μόνο μπορούσαν να μιλήσουν», συνηθίζουν να λένε πολλοί ιδιοκτήτες. «Μα ήδη μιλούν», απαντά ο Δρ. Losos. «Απλώς πρέπει να μάθουμε να το αποκρυπτογραφούμε».
Με πληροφορίες από The New York Times
