Το Μουσείο Βαν Γκογκ, αφιερωμένο από το 1973 στον διάσημο ζωγράφο και φιλοξενώντας τη μεγαλύτερη συλλογή έργων του στον κόσμο, αντιμετωπίζει πλέον τον κίνδυνο να κλείσει τις πύλες του στο Άμστερνταμ. Το μουσείο υποδέχεται ετησίως περίπου 1,8 εκατομμύρια επισκέπτες, ωστόσο η διευθύντριά του, Εμίλι Γκόρντενκερ, προειδοποιεί ότι απαιτείται σημαντικότερη κρατική στήριξη για να καλυφθεί το κόστος του φιλόδοξου σχεδίου ανακαίνισης των εγκαταστάσεων.
Το πρόγραμμα, που έχει προγραμματιστεί για το 2028 και θα διαρκέσει τρία χρόνια, ανέρχεται σε 104 εκατομμύρια ευρώ. Θα απαιτήσει μερικό κλείσιμο του μουσείου, γεγονός που συνεπάγεται απώλεια εσόδων. Η διοίκηση τονίζει πως, αν το Υπουργείο Πολιτισμού δεν αυξήσει την ετήσια επιχορήγηση, το έλλειμμα που θα δημιουργηθεί δεν θα μπορεί να καλυφθεί.
Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι το μουσείο μπορεί να διαχειριστεί τα έξοδα και η διαμάχη έχει πλέον φτάσει στα δικαστήρια. «Το κλείσιμο θα είναι αναπόφευκτο αν δεν βρεθεί λύση με την κυβέρνηση», δηλώνει η Γκόρντενκερ, απαντώντας γραπτώς σε ερωτήσεις της εφημερίδας. Από τα εγκαίνια πριν από πενήντα χρόνια, το μουσείο έχει δεχτεί σχεδόν 57 εκατομμύρια επισκέπτες, ενώ όπως επισημαίνει η διεύθυνση, το κτίριο «ποτέ δεν σχεδιάστηκε για τόσο μεγάλο αριθμό επισκεπτών» και πλέον «δεν ανταποκρίνεται στις σύγχρονες απαιτήσεις».
Η οικονομική διαμάχη με το κράτος
Το 2023, το μουσείο προσέφυγε στη δικαιοσύνη μετά την άρνηση του υπουργείου να αυξήσει τη χρηματοδότηση. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε διαδικασία έφεσης. Το Μουσείο Βαν Γκογκ αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα πολιτιστικά αξιοθέατα της Ολλανδίας, όμως οι υπεύθυνοι τονίζουν ότι απαιτούνται εκτεταμένες εργασίες αναβάθμισης για λόγους βιωσιμότητας, ελέγχου κλίματος και ασφάλειας.
Οι εργασίες εντάσσονται στο αποκαλούμενο «Σχέδιο Μάστερ 2028» και το μουσείο, που αντλεί το 85% των εσόδων του από εισιτήρια, πωλήσεις αναμνηστικών και καφετέρια, ζητά ετήσια κρατική ενίσχυση άνω των 11 εκατ. ευρώ ώστε να καλύψει όλα τα έξοδα. «Ωστόσο, το Υπουργείο Πολιτισμού προσφέρει μόνο 8,5 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο», αναφέρει η σχετική ανακοίνωση της διοίκησης. «Αυτό αφήνει ένα ετήσιο έλλειμμα 2,5 εκατομμυρίων ευρώ».
Το υπουργείο παραμένει αρνητικό σε οποιαδήποτε αύξηση της επιχορήγησης. Όπως δηλώνουν οι εκπρόσωποί του, όλα τα εθνικά μουσεία λαμβάνουν στήριξη σύμφωνα με τη Νομοθεσία Πολιτιστικής Κληρονομιάς και η ετήσια επιχορήγηση προς το Μουσείο Βαν Γκογκ είναι επαρκής για τις απαραίτητες εργασίες συντήρησης. Επικαλούνται μάλιστα «εκτενή μελέτη ειδικών» που διενεργήθηκε κατόπιν παραγγελίας του υπουργείου και προσθέτουν ότι «είναι σύνηθες οι εμπλεκόμενοι να ζητούν δικαστική επανεξέταση αποφάσεων σχετικά με επιχορηγήσεις», αναφερόμενοι στην προσφυγή του μουσείου.
Ιστορία και συλλογή του Μουσείου Βαν Γκογκ
Το μουσείο βρίσκεται στην καρδιά του Άμστερνταμ, στην ίδια πλατεία όπου δεσπόζουν το Rijksmuseum (εθνικό) και το Stedelijk (δημοτικό). Διαθέτει περισσότερους από 200 πίνακες, σχεδόν 500 σχέδια και σχεδόν όλες τις επιστολές του καλλιτέχνη. Περιλαμβάνει επίσης έργα σύγχρονών του που συνέλεξε ο ίδιος ο Βίνσεντ.
Η μόνιμη συλλογή αποτελείται από έργα που ανήκαν στην οικογένεια του ζωγράφου. Το 1962 επετεύχθη μια σπάνια συμφωνία με την ολλανδική κυβέρνηση: ιδρύθηκε το Ίδρυμα Vincent van Gogh στο οποίο μεταβιβάστηκε η ιδιοκτησία της συλλογής αυτής. Σε αντάλλαγμα, το κράτος δεσμεύτηκε να παράσχει τους πόρους για την ανέγερση και συντήρηση νέου μουσείου που θα διατηρούσε και θα εξέθετε τα έργα στο κοινό.
Ήταν μια ιστορική συμφωνία και όπως δηλώνει η Γκόρντενκερ, «προσφεύγουμε στη δικαιοσύνη για να τηρηθεί» καθώς «το κράτος δεσμεύτηκε συμβατικά το 1962». Τονίζει μάλιστα ότι τελικά «εκείνη η υπόσχεση ήταν που ώθησε τον ανιψιό του ζωγράφου να παραδώσει ολόκληρη τη συλλογή», οδηγώντας στη δημιουργία του μουσείου.
Πηγή: EL PAÍS
