Καθώς πέφτει η νύχτα πάνω από το Πανεπιστήμιο της Κοΐμπρα, μια αποικία από νυχτερίδες αναδεύεται στη Biblioteca Joanina. Ζουν πίσω από τα ράφια της βιβλιοθήκης, όπου κοιμούνται τη μέρα. Τη νύχτα, οι νυχτερίδες αναδύονται και ξεκινούν το κυνήγι τους για έντομα-εισβολείς που απειλούν τη διατήρηση των πολλών ιστορικών κειμένων και των πρώτων εκδόσεων στη συλλογή της βιβλιοθήκης.

Ένα φρούριο για βιβλία

Η βιβλιοθήκη Joanine, που ιδρύθηκε το 1717, κατασκευάστηκε κατά την Εποχή του Διαφωτισμού και είναι η παλαιότερη βιβλιοθήκη στην Πορτογαλία. Μετά από 300 χρόνια λειτουργίας, η βιβλιοθήκη έχει συγκεντρώσει πάνω από 200.000 τόμους που αξίζει να προστατευθούν. Η βιβλιοθήκη σχεδιάστηκε με κόπο και με γνώμονα τη συντήρηση βιβλίων, με κάθε χαρακτηριστικό να εξυπηρετεί αυτόν τον σκοπό. Το κτίριο διαθέτει χοντρούς τοίχους, πόρτες από ξύλο, πόρτες από ξύλο τικ που φιλτράρουν τη ροή του αέρα και ξύλινο εσωτερικό, ιδανικό για τον έλεγχο της θερμοκρασίας.

Η ιστορία των νυχτερίδων

Υπολογίζεται ότι η αποικία των νυχτερίδων που κατοικούν (ναι, κατοικούν!) στη βιβλιοθήκη Joanina χρονολογείται πριν από 250 χρόνια. Η προέλευσή τους είναι λίγο μυστήριο, αλλά μπορούν να εντοπιστούν τουλάχιστον στις αρχές του 1800. Από τότε, έζησαν και υπηρέτησαν τη βιβλιοθήκη ως φυσικοί ελεγκτές παρασίτων. Η εξάλειψη των παρασίτων από τις νυχτερίδες προστατεύει τα βιβλία από επεμβατικές ζημιές.

Οι υπάλληλοι της βιβλιοθήκης έχουν τελειοποιήσει τον χώρο που μοιράζονται με τις νυχτερίδες τους. Πανιά από γνήσιο δέρμα ντύνουν ράφια και τραπέζια στη βιβλιοθήκη για να προστατεύσουν τα έπιπλα από τα περιττώματα των νυχτερίδων και κάθε πρωί η βιβλιοθήκη καθαρίζεται και ξεσκονίζεται πριν έρθουν οι επισκέπτες.

Επίτιμοι βιβλιοθηκάριοι

Οι νυχτερίδες είναι διαβόητα ήσυχα πλάσματα, γεγονός που τις καθιστά ιδανικές για τους χαμηλούς τόνους που αναμένονται στις βιβλιοθήκες. Οι νυχτερινές τους συνήθειες λειτουργούν τέλεια σε συνδυασμό με τις ώρες λειτουργίας της βιβλιοθήκης, διασφαλίζοντας ότι οι επισκέπτες δεν θα αλληλεπιδρούν απροσδόκητα με τις νυχτερίδες ενώ θα προστατεύουν τη βιβλιοθήκη.

Οι βιβλιοθηκονόμοι καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να κάνουν τη βιβλιοθήκη φιλόξενη για τις νυχτερίδες. Όταν οι ανακαινίσεις άλλαξαν τις αρχικές πόρτες της βιβλιοθήκης το 2015, δόθηκε ιδιαίτερη προσοχή ώστε να συμπεριληφθούν κενά στις νέες πόρτες που ταιριάζουν με τις αρχικές που χρησιμοποιούσαν οι νυχτερίδες για να μπαίνουν και να βγαίνουν από τα κτίρια για τροφή και νερό.

Νυχτερίδες σε δράση

Οι τακτικοί επισκέπτες της βιβλιοθήκης θα σας πουν ότι η παρατήρηση νυχτερίδων είναι σπάνια. Βγαίνουν από τον ύπνο τους το βράδυ μετά το κλείσιμο της βιβλιοθήκης και μεταναστεύουν μεταξύ των κήπων του πανεπιστημίου και της βιβλιοθήκης μέχρι τη νύχτα. Κάποιοι λένε ότι η αναμονή έξω από τη βιβλιοθήκη στους χώρους του πανεπιστημίου είναι ο πιο σίγουρος τρόπος για να ρίξετε μια ματιά σε αυτούς τους γούνινους φίλους.

Η μακραίωνη σχέση μεταξύ της αποικίας νυχτερίδων και της Biblioteca Joanina μνημονεύεται από μια μικρή οθόνη στη βιβλιοθήκη που παρουσιάζει την ιστορία και ορισμένους προγόνους των σημερινών ζωντανών νυχτερίδων.

Πηγή: 1000 Libraries Magazine / Φωτογραφίες: Flickr