Επιστήμονες ανακάλυψαν ένα νέο είδος δεινοσαύρου – στη συλλογή ενός μογγολικού μουσείου – που λένε ότι «ξαναγράφει» την εξελικτική ιστορία των τυραννόσαυρων.
Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι δύο σκελετοί 86 εκατομμυρίων ετών που μελέτησαν ανήκαν σε ένα είδος που είναι πλέον ο πλησιέστερος γνωστός πρόγονος όλων των τυραννόσαυρων – η ομάδα των αρπακτικών που περιλαμβάνει τον εμβληματικό T.rex. Οι ερευνητές ονόμασαν το είδος Khankhuuluu (προφέρεται khan-KOO-loo) mongoliensis, που σημαίνει Πρίγκιπας Δράκος της Μογγολίας. Η ανακάλυψη, που δημοσιεύτηκε στο Nature, αποτελεί ένα παράθυρο στο πώς οι τυραννόσαυροι εξελίχθηκαν σε ισχυρά αρπακτικά που τρομοκρατούσαν τη Βόρεια Αμερική και την Ασία μέχρι το τέλος της βασιλείας των δεινοσαύρων.
«Ο όρος «Πρίγκιπας» αναφέρεται σε έναν πρώιμο, μικρότερο τυραννοσαυροειδή», εξήγησε η καθηγήτρια Darla Zelenitsky, παλαιοντολόγος από το Πανεπιστήμιο του Κάλγκαρι στον Καναδά. Οι τυραννοσαυροειδής είναι η υπεροικογένεια των σαρκοβόρων δεινοσαύρων που περπατούσαν στα δύο πόδια. Οι πρώτοι τυραννοσαυροειδής όμως ήταν μικροσκοπικοί.
Ο διδακτορικός φοιτητής Jared Voris, ο οποίος ηγήθηκε της έρευνας με την καθηγήτρια Zelenitsky, εξήγησε: «Ήταν αυτοί οι πραγματικά μικροί, γρήγοροι θηρευτές που ζούσαν στις σκιές άλλων κορυφαίων αρπακτικών δεινοσαύρων».
Ο Khankhuuluu αντιπροσωπεύει μια εξελικτική μετατόπιση – από εκείνους τους μικρούς κυνηγούς που έτρεχαν κατά την Ιουρασική περίοδο – στους τρομερούς γίγαντες, συμπεριλαμβανομένου του Τυραννόσαυρου. Θα ζύγιζε περίπου 750 κιλά, ενώ ένας ενήλικος Τυραννόσαυρος θα μπορούσε να ζύγιζε έως και οκτώ φορές αυτό, οπότε «αυτό είναι ένα μεταβατικό [απολίθωμα]», εξήγησε η καθηγήτρια Zelenitsky, «μεταξύ προγενέστερων προγόνων και των ισχυρών τυραννόσαυρων». «Μας βοήθησε να αναθεωρήσουμε το γενεαλογικό δέντρο των τυραννόσαυρων και να ξαναγράψουμε ό,τι γνωρίζουμε για την εξέλιξη των τυραννόσαυρων», πρόσθεσε.
Το νέο είδος παρουσιάζει επίσης πρώιμα εξελικτικά στάδια χαρακτηριστικών που ήταν βασικά για την τυραννία των τυραννόσαυρων, συμπεριλαμβανομένης της ανατομίας του κρανίου που του έδωσε ένα ισχυρό σαγόνι. Ο Jared Voris εξήγησε: «Βλέπουμε χαρακτηριστικά στο ρινικό του οστό που τελικά έδωσαν στους τυραννόσαυρους αυτές τις πολύ ισχυρές δυνάμεις δαγκώματος». Η εξέλιξη τέτοιων ισχυρών σιαγόνων επέτρεψε στον T.rex να επιτίθεται σε μεγαλύτερα θηράματα, ακόμη και να δαγκώνει μέσα από οστά.
Οι δύο μερικοί σκελετοί που εξέτασε η ομάδα σε αυτή τη μελέτη ανακαλύφθηκαν για πρώτη φορά στη Μογγολία στις αρχές της δεκαετίας του 1970. Αρχικά είχαν αποδοθεί σε ένα υπάρχον είδος, γνωστό ως Alectrosaurus, αλλά όταν ο κ. Voris τους εξέτασε, εντόπισε τα χαρακτηριστικά που μοιάζουν με τυραννόσαυρο και το έκαναν να ξεχωρίζει. «Θυμάμαι ότι έλαβα ένα μήνυμα από αυτόν – ότι πίστευε ότι επρόκειτο για ένα νέο είδος», θυμήθηκε η καθηγήτρια Zelenitsky.
Το γεγονός ότι αυτή η ομάδα δεινοσαύρων μπορούσε να μετακινείται μεταξύ Βόρειας Αμερικής και Ασίας – μέσω χερσαίων γεφυρών που συνέδεαν τη Σιβηρία και την Αλάσκα εκείνη την εποχή – τους βοήθησε επίσης να βρουν και να καταλάβουν διαφορετικές θέσεις.
Ο κ. Voris εξήγησε: «Αυτή η κίνηση μπρος-πίσω μεταξύ των ηπείρων ουσιαστικά ώθησε την εξέλιξη διαφορετικών ομάδων τυραννόσαυρων» σε διάστημα εκατομμυρίων ετών. Η καθηγήτρια Zelenitsky πρόσθεσε: «Αυτή η ανακάλυψη μας δείχνει ότι, πριν οι τυραννόσαυροι γίνουν βασιλιάδες, ήταν πρίγκιπες».
Πηγή: BBC / Κεντρική φωτογραφία: Darla Zelenitsky
